8 điều thú vị về ẩm thực Nhật Bản

Nhắc tới Nhật Bản, mọi người thường nghĩ tới truyền thống văn hoá lâu đời và nền ẩm thực đặc sắc. Tuy nhiên, không nhiều người biết ẩm thực Nhật Bản còn được UNESCO công nhận là di sản văn hoá phi vật thể cần được lưu giữ và bảo tồn. Cả thế giới hiện có 3 quốc gia được công nhận là Pháp, Nhật Bản và gần đây nhất là Mexico.

1. Được Unesco công nhận về ý nghĩa văn hóa ẩm thực

Tháng 12/2013, Tổ chức văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO) đã thêm ẩm thực Nhật Bản vào danh sách Di sản Văn hóa Phi vật thể. Đây là ẩm thực của quốc gia thứ 2 vinh dự được lọt vào danh sách này, sau ẩm thực Pháp.

Các món ăn Nhật luôn sử dụng nguyên liệu theo mùa để đem tới hương vị đại diện của từng giai đoạn cho thực khách. Ngoài ra, đầu bếp Nhật luôn quan tâm tới tính thẩm mỹ, để mỗi món ăn đều trông như một tác phẩm nghệ thuật.

2. Quy tắc “Tam Ngũ”

Các món ăn Nhật Bản đều tuân theo quy tắc “tam ngũ”: ngũ vị, ngũ sắc, ngũ pháp. Ngũ vị bao gồm: ngọt, chua, cay, đắng, mặn.

Ngũ sắc có: trắng, vàng, đỏ, xanh, đen.

Ngũ pháp là: sống, ninh, nướng, chiên và hấp.

So với những nước khác, cách nấu nướng của người Nhật hầu như không sử dụng đến gia vị. Thay vào đó, người ta tập trung vào các hương vị tinh khiết của các thành phần món ăn: cá, rong biển, rau, gạo và đậu nành.

3. Sự đơn giản

Các món ăn bao gồm những phần nhỏ, hương vị thường tươi và đơn giản. Các đầu bếp Nhật lựa chọn các nguyên liệu chất lượng tốt nhất và chia nhỏ thức ăn đến mức có thể để làm nổi bật hương vị và màu sắc. Để đảm bảo hương vị, các món ăn thường được dùng kèm với các loại nước tương không dậy mùi, wasabi, dưa chua, gừng thái lát hoặc sốt chua vị cam quýt…

4. Chọn bát đĩa ăn

Đầu bếp Nhật luôn cầu kỳ trong việc lựa chọn đĩa đựng thức ăn, trong đó chất liệu ưa thích là gốm cổ và sơn mài với nhiều màu sắc, hình dạng khác nhau. Thậm chí, những chiếc bát trong nhà hàng ở Kyoto có tuổi đời lên tới 200 năm. Ngoài ra, họa tiết trên bát phải tượng trưng cho mùa, ví dụ những mẫu in hình lá non sẽ được sử dụng vào mùa xuân như sự đâm chồi nảy lộc.

5. Thức ăn theo mùa tại Nhật Bản

Trong khi chúng ta chỉ nghĩ có 4 mùa trong năm, nhưng các đầu bếp Nhật cân nhắc đến hàng chục mùa và kỹ lưỡng chọn các nguyên liệu tốt nhất có hương vị đại diện cho khoảng thời gian cụ thể đó.

Các bữa ăn Nhật thường có rất nhiều loại rau, nhưng lại khó để tìm ra một bữa ăn chay toàn bộ. Đó là do truyền thống sử dụng nước dùng từ cá và rắc thêm vụn cá ngừ khô để tăng hương vị.

6. Nhiều nguyên tắc và nghi thức trong ăn uống

Có nhiều phép tắc được áp dụng trong mọi khía cạnh của đời sống tại Nhật Bản, trong đó có ẩm thực. Bạn sẽ thấy rất ngạc nhiên khi thấy người Nhật cho là lịch sự khi “phát ra âm thanh xì xụp” khi ăn súp mì, tuy nhiên khi ăn súp gạo thì bạn không nên làm vậy. Theo người Nhật, việc cắm đôi đũa thẳng đứng trong bát cơm hay đặt đôi đũa lên bát bạn đang ăn là hành động thô lỗ. Vì vậy, hãy giữ đũa đứng, hoặc nếu không dùng nữa thì bạn gấp tờ giấy bọc ngoài đôi đũa thành hình cái lều và đặt đầu của đôi đũa lên đó…

7. Đa dạng món ăn

Bản đồ ẩm thực đa dạng của đất nước mặt trời mọc còn nhiều món thú vị như món chay truyền thống Oyakodon, bánh xèo Okonomiyaki, bánh Kabocha chiffon, món ăn đường phố Takoyaki, bánh Wagashi, cơm nắm Onigiri…. Hãy nhớ dùng súp miso vào đầu bữa ăn, không phải cuối, vì nó giúp tiêu hóa tốt.

8. Trà là nghệ thuật

Pha trà tuyền thống (chado) được xem là một trong các hình thức nghệ thuật cao nhất của Nhật Bản, bên cạnh thư pháp, âm nhạc và sân khấu thì trà xanh là phổ biến nhất trong các loại trà, và khi người Nhật chỉ nói chung chung về trà, điều đó có nghĩa là trà xanh.

Nguồn: ST